Een trouwe lezer van de nieuwsbrief vroeg mij onlangs eens uit te leggen hoe het ontwikkelen van nieuwe Narcissen precies in zijn werk gaat. Ik heb er al eens eerder iets in het kort over gezegd maar hier dan een wat uitgebreidere uitleg over de veredeling van Narcissen.

Om te beginnen wil ik u het advies geven, mocht u er interesse in hebben om zelf nieuwe Narcissen te maken, ga het gewoon doen.

Het is echt niet moeilijk. Alles wat u nodig heeft is 2 verschillende Narcissen en … geduld.

Om de Narcis aan te zetten tot het vormen van zaad moet de bloem bestoven worden. Als u in de bloem kijkt ziet u zes stuifmeeldraden zitten met in het midden de stamper. Het is de bedoeling dat u het stuifmeel van het ene soort overbrengt op de stamper van de andere Narcis.

U zult zich afvragen of de Narcis zichzelf niet bevrucht, het stuifmeel en de stamper zitten immers zo dicht bij elkaar, maar dat gebeurt zelden. Er zit een soort natuurlijke barrière in de bloem ingebouwd waardoor de Narcis zichzelf niet of nauwelijks kan bestuiven.

Bij veel andere planten is dit niet het geval. Daar moet in een vroeg stadium het stuifmeel verwijderd worden om te voorkomen dat de plant zichzelf bevrucht. Het verwijderen van het stuifmeel is dus bij de Narcis niet nodig.

Nadat u het stuifmeel heeft aangebracht op de stamper kunt u rustig afwachten of de bevruchting gelukt is. Dat kunt u zien door het vruchtbeginsel dat zich aan de achterkant van de bloem begeeft op gaat zwellen of niet.

Het vruchtbeginsel, ook wel zaaddoos genoemd, is de verdikking die u aan de achterkant van de bloem ziet zitten. Nadat de bloem afsterft verschrompeld normaal gesproken na een week of twee ook het vruchtbeginsel van de bloem.

Als het vruchtbeginsel groen blijft en groter wordt is de bestuiving gelukt.

Nu moet u rustig afwachten tot ongeveer half juni en in de gaten houden of de zaaddoos bruin gaat worden. Als de zaaddoos bruin verkleurt en een beetje gaat verschrompelen is het zaad rijp, nu moet u de zaaddoos plukken.

Doe dat wel zodra u ziet dat ze bruin wordt, want als u te laat bent springt ze open en bent u de zaden kwijt. Vooral op een warme en droge dag gebeurt dit altijd eerder dan u wilt.

Bewaar de zaadjes in huis in een doosje of potje op een droge plaats. U zult zien dat de glimmende zaadjes in de loop van de tijd een beetje rimpelig worden maar dat geeft niets.

In september zaait u de zaadjes in een grote pot met een gat in de onderkant en deze pot plant u gewoon op een beschut plekje in de tuin. De rand van de pot net boven de grond en de zaadjes op een diepte van ongeveer 1 centimeter in de grond.

Dek de pot voor de winter af met wat stro of bladaarde wat u er in het vroege voorjaar, als de kans op strenge vorst is geweken, weer vanaf haalt.

Als de Narcissen in de tuin weer opkomen zult u, als u goed kijkt, ook zien dat de zaadjes ontkiemen. Het zijn sprietjes die nog kleiner zijn dan een grasspriet, rond van vorm die ongeveer 3 tot 5 centimeter hoog worden.

Als het zaad afsterft haalt u de pot uit de grond, en bewaart u de pot op een droge plek in de schuur. De piepkleine bolletjes die uit het zaad gegroeid zijn kunt u beter nog niet uitgraven. Ze zijn echt nog te klein en als u dat doet raakt u er waarschijnlijk veel kwijt of ze verdrogen. In de pot met grond zitten ze het beste.

In de herfst, als het weer tijd is om bloembollen te planten plant u ook de pot met Narcissen zaadjes weer in de grond. Nu zult u in het voorjaar blaadjes zien die meer op het blad van de Narcis lijken. Nog steeds klein, ongeveer de grootte van een flinke grasspriet.

Het volgende najaar, inmiddels het derde jaar kunt u dit weer doen. Maar als de pot in het tweede voorjaar te vol stond met Narcissenblaadjes kunt u ze nu ook uit de pot halen. De bolletjes die u rooit zijn kleine bollen die nu nog niet echt op een Narcissenbol lijken, maar ze zijn wel groot genoeg om te verplanten.

In het najaar plant u de bollen ongeveer twee centimeter diep weer op een beschutte plek in de tuin.

Pas het vierde jaar gaan de bolletjes eruitzien als Narcissen bollen, maar ze zijn nog steeds te klein om een bloem te geven dus u moet nog steeds geduld hebben.

In het vijfde jaar ziet u, als u geluk heeft, de eerste bloem en in het zesde jaar zullen de meeste van uw zaailingen bloeien. Iedere bloem die u ziet is een ander soort, net als bij mensen is er bij de Narcissen uit zaad geen een hetzelfde.

Nu wordt het echt leuk, u kunt de mooiste er uit gaan zoeken. En als u een héééle mooie heeft mailt u mij een foto en dan kom ik bij u kijken.

Dus, heel veel succes met veredelen en tot over 6 jaar.

Groeten uit de bollenvelden,

Carlos van der Veek

PS: ik heb wel eens meegemaakt dat ik het eerste jaar na zaaien niets zag, geen enkel zaadje was ontkiemd. Als u dat ook meemaakt bewaar dan de pot evengoed droog in de schuur en plant haar gewoon weer in de herfst. Het tweede jaar zult u zien dat het zaad wel opkomt.

Geen idee wat hiervan de oorzaak is. Ik heb het een keer meegemaakt dat het zaad gewoon een jaar bleef slapen, het volgende jaar stonden ze er allemaal alsof er niets aan de hand was. Dus niet meteen weggooien als ze het eerste jaar niet boven komen.