Vuur in Tulpen


‘De brandweer bellen’ is vaak mijn flauwe antwoord als iemand mij vraagt wat ze eraan kunnen doen. Maar zonder gekheid, het vuur in Tulpen is dit jaar een groot probleem. Ik zal proberen uit te leggen hoe u dit akelige verschijnsel zoveel mogelijk kunt voorkomen.


Vuur aantasting in de bloem

Het vuur in de Tulpen wordt veroorzaakt door de schimmel Botrytis tulipae. Deze schimmel kan, als de omstandigheden goed zijn, overal toeslaan. Het is niet zo dat een uitbraak van vuur in uw Tulpen te wijten is aan de kwaliteit van de bollen die u heeft geplant.

De ideale omstandigheden voor de schimmel zijn vocht of hoge luchtvochtigheid en temperatuur. Een langdurig vochtige omgeving is een paradijsje voor de schimmel, als dan ook de temperatuur nog eens lekker warm is, kan ze helemaal als een razende tekeer gaan.



De zwartgrijze ovaal gevormde drolletjes zijn de sclerotien van de Botrytis schimmel die achterblijven in de grond als de Tulp afgestorven is.

Als de schimmeldruk hoger is, wordt de kans op vuur groter. Een hoge schimmeldruk ontstaat als u meerdere jaren Tulpen in dezelfde grond plant. Achtergebleven tulpenresten in en op de grond worden tijdens het afstervingsproces aangetast door de Botrytis. Deze schimmel blijft middels sclerotien (kleine zwarte kruimels die vol zitten met sporen van de vuur schimmel) achter in de grond waar zij rustig wacht tot er weer Tulpen in de buurt komen. Als u dus volgend jaar wederom Tulpen in dezelfde grond plant, is de kans groot dat uw Tulpen aangetast worden. Maar dat wil nog niet zeggen dat uw Tulpen ook daadwerkelijk ziek zullen worden. Als het tijdens de groeiperiode van de Tulp in het voorjaar redelijk droog weer is, heeft de schimmel weinig kans zich te verspreiden en omliggende bladeren en bloemen te besmetten. Met een beetje pech worden een paar Tulpen in de grond aangetast, maar dat is niet zo erg zolang het daarbij blijft.



Vuurspetters op het blad

Is het echter, net als afgelopen voorjaar, langdurig regenachtig en vochtig weer dan zal de schimmel wel om zich heen slaan. Als dat gebeurd is Leiden in last, veel van de Tulpen in de omgeving van zo’n uitbraak zullen worden aangetast en komen onder de vuurspetters. Het begint met kleine waterige donkergroene plekjes op het blad. Nog niet echt alarmerend, want als nu het weer omslaat en het wordt droog dan zal de schimmel niet uit gaan groeien. Blijft het echter vochtig weer, dan zal de schimmel snel uitgroeien tot grotere bruine vlekken die u ook op de bloem gaat zien. Het kan zelfs zo erg worden dat ze de hele Tulp in nauwelijks een week tijd kan vernietigen.



Een Tulp die zwaar besmet uit de grond komt

Vaak is het zo dat u de eerste symptomen op één plek ziet verschijnen. Als u dit ziet, kunt u het beste zoeken of er ergens een zwaar besmette Tulp in de buurt staat en deze verwijderen. Soms is dat een Tulp die al schimmelend de grond uitkomt, die noemen we een ‘steker’. Deze is onder de grond aangetast en zo ziek als een krab. Als u deze ‘steker’ weghaalt, wordt in ieder geval de schimmeldruk al een stuk minder. Ook bladeren die aangetast zijn, kunt u het beste afscheuren, alle kleine beetjes helpen. Maar eerlijk is eerlijk, als de omstandigheden vochtig blijven is dit dweilen met de kraan open; de schimmel zal om zich heen blijven slaan.



Bij langdurig vochtig weer kunnen bloemen zwaar aangetast worden

Als het echt niet te stoppen is en u wilt uw Tulpen tot het uiterste beschermen, wat begrijpelijk is bij grote beplantingen, kunt u proberen een schimmelbestrijder toe te passen. Zelf ben ik niet op de hoogte welke - chemisch of organische - middelen er verkrijgbaar zijn en wat toegelaten is in het land waarin u woont, maar het kan zeker de moeite zijn te informeren bij een tuincentrum of hovenier wat er zoal mogelijk is op het gebied van schimmelbestrijding. Bloembollenkwekers gebruiken, bij langdurig vochtig weer, ook schimmelbestrijders om verspreiding tegen te gaan, zowel biologische als zachtwerkende chemische middelen. 


Vuurspetters in de bloem

Let wel, als u last heeft gehad van vuur, verwijder dan na de bloei zo goed mogelijk alle tulpenresten, ook de bollen, uit de grond. Het is eigenlijk het beste dit altijd te doen als u Tulpen wilt blijven planten.
Plant minstens twee jaar geen Tulpen meer in dezelfde grond. Als u symptomen van vuur heeft gezien, wacht dan drie jaar voordat u weer Tulpen op dezelfde plaats plant.



Fietsenstalling Anna Paulowna Dinsdag 18 april om 9:00 uur ’s morgens

Dit klink natuurlijk allemaal een beetje angstaanjagend, vooral uit de pen van iemand die zijn best doet om Tulpen aan u te verkopen. Maar ik wil gewoon dat iedereen met volle teugen van haar Tulpen kan genieten. Nu u bekend bent met de oorzaak van deze vervelende schimmel, zult u er hopelijk minder of geen last van hebben in de toekomst. Het verschilt enorm van jaar tot jaar, het ene voorjaar is veel vochtiger dan het andere, maar met planten kunt u er alvast rekening mee houden: Hebben hier recentelijk al eerder Tulpen gestaan? Staan ze hier niet te vochtig, een luw en plekje waar ze pas in de middag een beetje zon krijgen? U kunt er met planten al rekening meehouden, waardoor de kans dat het fout gaat een stuk kleiner wordt.



Als u twijfelt: Narcissen


Met Jan Jaap Hoogland

Hè, ik wilde eigenlijk een leuk verhaal schrijven over het feestje van mijn broer die 60 werd. En over de loonwerker Jan Jaap Hoogland die ik op het feestje sprak. Een goede lobbes die altijd voor Jan en alleman klaarstaat en de mooiste verhalen kan vertellen. Hij weet ook altijd alles, want hij komt overal. Jan Jaap is een beetje het nieuwsstation en de knuffelbeer van de Belkmerweg. Jammer, het waren mooie verhalen, maar ik vond het even belangrijker om het over Vuur in Tulpen te hebben.


De Bloembollenboemel

Hier ziet u Jan Jaap als piloot op de Bloembollenboemel. Normaal gesproken zit mijn broer achter het stuur, maar om hem na te laten genieten van zijn feestje, bood Jan Jaap aan een dagje te sturen. “Hé, dat is leuk” denkt u nu natuurlijk? Meer informatie is te vinden op de site van Land van Fluwel

Met vriendelijke groeten,

Carlos van der Veek

Ps. De Tulpen hebben vast om een beetje vuur gevraagd om een beetje op te warmen. Verkeerd vuurtje.

Volg ons ook op Facebook en Insta